سیره نبوی

1-5خنده پیامبر

1-5-1خنده ، شگفتی آفرینش

یکی از شگفتی های وجود انسان خندیدن است. خنده یکی از رفتار های  پرمعنای انسان است. آن گونه که بعضی از دانشمندان آن را یکی از ارکان تعریف وتوصیف انسان بر شمرده وگفته اند: انسان یعنی موجودی که می خندد. البته این تعریفی مبالغه آمیز است ولی به هر حال ، خنده از ویژگی های بسیار مهم انسان است که بار سنگینی از معنا را به دیگران منتقل می کند واز زیبایی هایی است که خداوند متعال در آفرینش انسان قرار داده است.

1-5-2 اقسام خنده وانتقال معانی متفاوت

انسان گاهی اوقات با صحنه ای غیر منتظره مواجه میشود، تعجب می کند وهمچنین باعث خندیدن او می شود. گاهی نیز خوسحالی ، خوشنودی ورضایت قلبی در صورت انسان به صورت خنده ظاهر می شود. همچنین خنده نشانه نشاط ، سرزندگی وامید است. وقتی انسان چیزی را دست کم می گیرد و دیگران را تحقیر یا مسخره می کند لبخند هایی معنی دار در چهره اش هویدا می شود. خنده وگریه دوحالت متفاوت است که نمادی از وضعیت روانی انسان محسوب می گردد.

1-5-3 مراتب سه گانه خنده

حداقل خنده تبسم است . در این مرحله عضلات صورت انسان منبسط می شود و لب ها با انحنای شگفت انگیز خود در وضعیتی مخصوص قرار می گیرند. درمرحله دوم  ترکیب چهره  ولب ها که نشانهای از رضایت مندی وخوشحالی است با صدا همراه می شود. در این مرحله هماهنگی چهره ، حرکت اندام وصدای آهسته حالتی میانه در خنده پدید می آورد. مرحله سوم « قهقه» است . قهقه همان خنده با صدای بلند است . در این مرحله شخص در حال خنده، بدنش نیز تکان می خورد.

1-5-4 تبسم همیشگی نشانه وصال دایمی با محبوب

چهره نورانی پیامبر عظیم الشان اسلام (ص)همواره متبسم بود. ایشان  همیشه گشاده رو، مهربان ، دوست داشتنی و صمیمی بودند. سیره نویسان در توصیف تبسم پیامبر(ص) نوشته اند که وقتی می خندید دندان های سپیدش مانند دانه های مرتب تگرگ هویدا و به سرعت ، مانند برق آسمان پنهان می گردید. ای ترکیب چهره همیشگی پیامبر(ص) بود مگر در وضعیت استثنایی که حالت جدی یا خشم به خود می گرفتند.گشاده رویی و تبسم حاکی از ابتهاجی درونی است. وقتی باطن شخص آرام و رضایت مند باشد آنگاه چهره اش متبسم می گردد . چهره پر فروغ ، متبسم وبا نشاط پیامبر(ص) نشانه اتصال روح ایشان به نقطه آغاز آفرینش یعنی خداوند متعال بود. وصال دایمی با معبود، رضایتی همیشگی را در روان پیامبر(ص) خلق می کرد وبه همین دلیل سیمایشان همیشه شاداب بود. رسول گرامی اسلام (ص) از دیگران نیز توقع داشتند که هنگام روبهرو شدن با برادران ایمانی خود چهره ای متبسم داشته باشند و گشاده رویی ، حداقل هدیه ای باشد که مسلمانان گاه  ِ رویارویی ، به یکدیگر تقدیم می کنند. چهره متبسم ، چهره ای بهشتی است و در مقابل چهره های عبوس، شبیه چهره های در هم کشیده جهنمیان است.

1-5-5 حالات استثنایی

 گاهی به دلیل موقعیت های ویژه، استثناً،متبسم از لبان پیامبر(ص) محو می شد. یک نمونه از این موقعیت ها ، لحظه نزول وحی بود. با مطالعه حالات پیامبر(ص) هنگام نزول وحی ایشان در آن لحظه با وضعیتی دشوار مواجه بودند. به همین دلیل حالت چهره مبارکشان عوض می شد. نمونه دیگر ، زمانی بود که در جبهه نبرد در مقابل دشمن می ایستادند.در این زمان پیامبر اکرم(ص) جلوه ای از خشم وغضب الهی رابه نمایش می گذاشتند. قرآن کریم به این حالت اشاره می کند:«محمد رسول الله و الذین معه اشداء علی الکفار رحماء بینهم » (قرآن کریم 48/29) و نمونه بعدی وقتی بود که پیامبر با صحنه هایی از گناه مواجه می شدند : در آن لحظه ایشان برافروخته وناراحت می شدند و ناراحتی در چهره حضرت رخ می نمود. نخستین نشانه ناراحتی از رویارویی با صحنه معصیت ، محو شدن تبسم از لبان مبارک ایشان بود.

1-5-6 توصیه به گشاده رویی

 همان طور که اشاره کردیم پیامبراکرم (ص) به مسلمانان توصیه می کردند تا همواره متبسم باشند. رسول گرامی اسلام (ص) در تعبیری زیبا فرمودند :«در مواجه با یکدیگر چهره  گشاده داشته باشید وبرادران خود را از حداقل مهر ورزی محروم نکنید». امام صادق (ع) نیز در روایتی فرمودند:«کسی که در مقابل برادر مومن خود تبسم کند، ÷روردگار متعال برای او حسنه ای می نویسد»

1-5-7 بی تکلفی در خندیدن

در سیره نبی گرامی اسلام (ص) آمده است که ایشان در خندیدن تکلف نداشتند. اگر در جمع مسلمانان حاضر بودند ، سخنی یا اتفاقی خنده همگان را باعث می شد، ایشان نیز مانند سایر حاضران می خندیدند:«یضحک مما یضحکون منه و یتحب مما یتحبون منه»(محمد باقر مجلسی – بحار الانوار- ج16-باب اوصافه-ص 153)  این رفتار ، هم نوعی احترام به فضای عمومی جلسه بود و هم ، نشان از تواضع وبی تکلفی پیامبر(ص)  بود. وقتی پیامبر(ص)  می دیدند که شادی و مسرت در مجلسی حکمفرماست ، لبخند در چهره مبارکشان بیشتر می شد. نمونه هایی البته بسیار نادر از شوخی های خود پیامبر(ص) هم نقل شده است . به هر حال ایشان از اینکه اصحابش بگویند و بخندند و شادمان باشند، استقبال می کردند و خوشحال می شدند.

 1-5-8 حد ومرز های شوخی در محضر پیامبر(ص)

در تعیین حد ومرز های شوخی وخنده، دو نکته بسیار مهم در مجالس پیامبر اکرم (ص)رعایت می شد: نکته اول :شوخی ها از تصرف شیطان در امان بماند . یعنی دروغ ، تهمت، غیبت،مسخره کردن مومن ومانند آن ها همراه خنده و شوخی نباشد . اگر شما نیز این هنر را دارید که هم شاد باشید وهم دیگران را شاد کنید، یعنی اگر می توانید بی تعرض به آبروی انسان مومن دیگران را بخندانید، بسیار خوب است ولی باید بسیار زیرکانه تصرف های شبطان را مراقب باشید.نکته دوم:در شوخی وخنده صرفآ رعایت نکته اول کافی نیست. بلکه باید اضافه بر آن اندازه نگه داشته شود و در خندیدن زیاده رویی نکنیم. چون زیاد از حد خندیدن باعث قساوت قلب می شود. کسی که سنگدل شد، نمی تواند به راحتی گریه کند. علاوه بر این خنده زیاد وقار را از انسان مومن می گیرد. هیبتی را که هر کسی باید از آن سهمی داشته باشد را از بین می برد و هبوط شخصیت انسان را سبب می گردد.

1-5-9 قهقه شیطانی ، غفلت از پروردگار

پیامبر(ص)و پیشوایان معصوم ما هیچ گاه قهقه نمی زدند و دیگران را نیز از این نوع خنده منع می کردند. در روایتی از امام صادق (ع) آمده است:«القهقه من الشیطان»(کلینی-اصول کافی- ج2-باب الدعابهو الضحک-ص664) یعنی همان گونه که تبسم هدیه ای رحمانی و ملکوتی است ، قهقه نمادی از غفلت ، بی خبری و نابخردی می باشد. خداوند نیز دوست ندارد انسان از سر بی دردی  یا غفلت با صدای بلند بخندد. قهقه هیچ کدام از آثاری را که برای خنده ذکر شده، مانند گشودن عقده ها، تفرج باطنی ودرونی را تامین نمی کند: در قهقه هیجانی کاذب وجود دارد که خود سبب آشفتگی روانی انسان می شودو آسیب های آخرتی فراوانی را به دنبال می اورد.یک بار پیامبر(ص) گروهی از جوانان را دیدند که دور هم ایستاده بودند وبلند بلند می خندیدند. حضرت نزدیک رفتند وبا آنها صحبت کردند. به آنها دگفتند:چه خبر است ؟ اگر قهقه شما از آرزوهای دور ودراز نشان دارد، دلیل غفلت و بیکاری شماست. چقدر خوب است، سری هم به قبرستان بزنید واز مرگ یادی کنید تا از خواب غفلت بیدار شوید.

نمونه سوال6

1- الف) از هیدرو لیز ساکارز چه قندهایی حاصل می شود؟

ب) دی‌پپتید جیست؟1

2- الف) دو نقش لیزوزوم در سلول را بنویسید.

ب) دو تفاوت سلول پروکاریوت با یوکاریوت را بنویسید.

ج)انجام این کارها در سلول بر عهده کدام اندامک است؟   

تنفس سلولی(            ) نشانه گذاری(                  ) 5/1

3- الف)دو نقش سلولهای پشتیبان در بافت عصبی را بنویسید.

ب)دونوع سلول بافت اسکلرانشیم را بنویسید. 1

4- الف)چرا جذب چربی ها از راه مویرگ های لنفی صورت میگیرد؟

ب)نقش این دو آنزیم در بزاق چیست؟    پتیالین(             )  لیزوزیم(            )ج) هر یک از این بخش ها در چه قسمتی از لوله گوارشی انسان واقع شده است؟  دوازدهه(                       )      کاردیا(                           ) 5/1 

5- الف) نقش پرده دیافراگم در تنفس را شرح دهید.

ب)دو روش انتقال اکسیژن در خون را بنویسید.1

6- الف)دو مورد از سازگاری بدن پرندگان برای پرواز طولانی در ارتفاعات را بنویسید.

ب)چرا آبشش ها برای تنفس در خشکی مناسب نیستند؟ 1

7- الف) چرا به گردش خون ماهی را ساده گویند؟

ب)دو جاندار نام ببرید که گردش خون باز دارند. 1

8- محل دقیق دریچه های میترال و دریچه های سینی را بنویسید.1 

9- الف) گرانولوسیت ها به چند دسته تقسیم می‌شوند نام ببرید.

ب) سه نقش خون در بدن را بنویسید. 5/1

10- الف)دلیل بیماریهای خود ایمنی را ذکر کنید.

ب)ترومبین در انعقاد خون چه نقشی دارد؟1

11- الف) دو مورد از عوامل تشکیل حباب هوا در آوند های جوبی را بنویسید.

ب)چرا حرکت ترکیبات آلی در گیاهان پیچیده تر از حرکت آب است؟(3دلیل)     ج)گیاهان برای کاهش تعرق چه سازشهایی دارند؟(3مورد)2

12- الف)نوع ماده دفعی در این موجودات چیست؟ 

 پلاناریا (                        )     مگس  (              )

ب) اگر خون اسیدی شودکلیه ها …………واگر خون قلیایی شود………ترشح می کنند. 1

13- الف) هومئوستازی را تعریف کنید.

ب)شبکه دوم مویرگی چگونه به وجود می آید؟5/1

14- اصطلاحات زیر را تعریف کنید. 

 الف) سارکوپلاسم                                ب) انقباض ایزومتریک 1

15- نقش هر یک از موارد زیر در حرکت ما هی را بنویسید.

شکل دوکی بدن (                         )   بادکنک شنا (                            )    باله سینه ای (                            ) 75/0

16- مفصل زانو از نوع …………ومفصل شانه از نوع…………می باشد. 5/0

17- الف) دونمونه از حرکتهای غیر فعال گیاهی را نام ببرید.

ب) نام حرکت های زیر را بنویسید: 

  1)حرکت گیاه به سوی روشنایی               2)حرکت برگهای گیاه اقاقیا 

نمونه سوال5 

 1- الف) واحد سازنده گلیکوژن………و واحد سازنده پروتئیین……………است.ب)چرا چربی های سیر نشده در دمای معمولی مایع هستند؟  1

2- الف)دو نقش شبکه آندوپلاسمی صاف رادر جگر بنویسید.

ب) نقش کریستا در میتوکندری چیست؟

ج)انجام این  کارها بر عهده کدام بخش است؟ تنظیم آب سلول  (         )   گوارش اندامکهای پیر (               ) 5/1

3- الف)بافت پوششی سنگفرشی یک لایه ای در بدن برای چه  کاری مناسب است؟

ب) دو سلول تمایز یافته روپوست را نام ببرید.1

4- الف) صفرا چگونه عمل لیپاز را در روده آسان می‌کند؟

ب)پپسینوژن معده چگونه فعال می‌شود؟

ج) جذب این مواد در روده به چه روشی صورت می‌گیرد؟ آب (                   )           اسید آمینه  (                       ) 5/1

5- الف)گاز مونواکسیدکربن موجود در هوا چگونه باعث مسمومیت می‌شود؟

ب)نقش پرده دیافراگم در عمل بازدم را بنویسید.1

6- الف)تنفس دراین موجودات به چه طریقی است؟   کرم خاکی   (             )    ماهی    (            )ب)هوای ذخیره دمی را تعریف کنید.1

7- دستگاه گردش خون برای جلوگیری از تجمع خون در قسمتهای پایین بدن چه سازگاریهایی پیداکرده است؟1

8- دریچه های سینی در کجا قرار دارند و نقش آنها را بنویسید.1

9- الف)سه مورد از عواملی که باعث ایجاد خیز می شود را نام ببرید.

ب)در دوره جنینی گلبول های قرمز در چه محلهایی ساخته می شوند؟(3مورد)    5/1

10- الف) درچه بیماری هایی تعداد ائوزینوفیل ها درخون زیاد می‌شود؟ب)دو ماده ای که از بازوفیل ترشح می‌شود را نام ببرید. 1

11- یک الکترو کاردیوگرام را رسم کرده وآنرا نام‌گذاری کنید.1

12- الف)چه عواملی باعث حباب‌دارشدگی در گیاهان می شود؟

ب)تعریق را تعریف کنید.1

13- الف)نوع ماده دفعی در این جانداران را بنویسید.   کبوتر  (            )      فیل      (                      )

ب) کدام بخش کلیه منظره دانه دار دارد؟چرا؟  1 

14- الف) سه پدیده ای که در تشکیل ادرارنقش دارند را نام ببرید.(سه مرحلة تشکیل ادرار)ب)شبکه دوم مویرگی چگونه به وجود می آید؟  5/1

15- این اصطلاحات را تعریف کنید. الف) سارکولم       ب) تونوس ماهیجه ای 1

16- استخوان های جمجمه و  ران ازلحاظ نوع بافت( متراکم و اسفنجی) هر کدام به چه صورتی هستند؟1

17- الف) این بخشها در حرکت ماهی چه نقشی دارند؟  

بادکنک شنا (            )   باله دمی  (           )

ب)سه نقش استخوان (اسکلت) در انسان را بنویسید.25/1 

18- نام حرکت های زیر را بنویسید.  الف)حرکت ریشه به سمت زمین ب)حرکت سلول جنسی نر به سمت سلول جنسی ماده   ج)بسته شدن برگ گیاه حساس   75/0

  نمونه سوال4

1-  اصطلاحات زیر را شرح دهید(4)

کاردیا – حجم هوای مرده – بافت گرهی – هیستامین – بازجذب – ترشح – بادکنک شنا – سارکوپلاسم

2-  دو مورد از فواید الیاف سلولزی موجود در غذا را بنویسید. عمل آنزیم های سلولاز و کاتالاز در بدن جانداران چیست؟(1)

3- وظیفه ی هر یک از اندامک های ریبوزوم ، پراکسی زوم و اسکلت سلولی را بنویسید.(5/1)

4-دو وظیفه ی برگچه های مریستم راس ساقه را بنویسید. دو نوع سلول اسکلرانشیمی در گیاهان کدامند؟(1)

5-  چهار قسمت معده ی نشخوارکنندگان را فقط نام ببرید.(1)

6-  دستگاه گوارش گاو نسبت به اسب کارایی بیش تری دارد یا کمتر؟چرا؟(1)

7-  سورفاکتانت چیست؟ نقش آن را توضیح دهید.(1)

8-  گردش خون باز را با یک مثال توضیح دهید.(1)

9- الکتروکاردیوگرام چیست؟ چرا می توان آن را از سطح پوست ثبت کرد؟(1)

10-   سه عامل موثر که در حرکت خون در سیاه رگ ها نقش مثبت دارند را نام ببرید.(5/1)

11-هر یک از توضیحات زیر مربوط به کدام گروه از گلبول های سفید است؟(1)

_ با عمل فاگوسیتوز ذرات خارجی را از بین می برند.

– در هنگام عفونت ها ی انگلی تعداد آن ها افزایش می یابد.

_ دارای حرکات آمیبی بوده و عمل دیاپدز انجام می دهند.

_ مسئول ترشح پادتن در خون هستند.

12- آرایش شعاعی رشته های سلولزی در دیواره ی سلولی سلول های نگهبان و نقش آن را توضیح دهید.(1)

13-عامل تنظیم کننده ی گلبول های قرمز چه نام دارد؟ از کجا ترشح می شود؟ بر کجا اثر می گذارد؟ نقش آن چیست؟(1)

14-اجزا ی یک نفرون را فقط نام ببرید.(1)

15- انقباض ایزومتریک را با مثال توضیح دهید. حرکات بدن از چه نوع انقباضی است؟(1)

16-   تونوس ماهیچه ای را با مثال توضیح دهید.(5/0)

17- دو عامل نگهدارنده و متصل کننده ی استخوان ها در محل مفصل ها را نام ببرید.(5/0)

نمونه سوال۲

1-صحیح یا غلط بودن هر یک از جملات زیر را مشخص نمایید. 75/1

الف-  دیواره سلولی باکتریها و قارچها به دلیل تک سلولی بودن دارای منفذ است.

ب-  ریبوزوم در درون اندامکهایی مانند میتوکندری نیز دیده می شود.

ج-  سلولهای ماهیچه قلبی خط دار و منشعب است.

د-  پپسین نوعی پروتئاز محسوب می شود.

ه-  مونوسیتها سلولهایی هستند که هرگز در خون دیده نشده و عمل بیگانه خواری دارند.

و-  همه مهره داران اسکلت درونی دارند.

ز-  تنجش نوعی جنبش گیاهی بدون اثر محرک خارجی است.

2- مناسب ترین گزینه را انتخاب کنید: 25/1

الف- از هیدرولیز کدامیک مونومرهای یکسانی بدست می آید؟   

1- لاکتوز                      2- مالتوز          3- ساکارز                  4- گالاکتوز

ب- در تنفس آرام و طبیعی حرکت کدام ماهیچه عامل اصلی افزایش حجم قفسه سینه میباشد؟    1- بالا برنده قفسه سینه      2- دیافراگم     3- پایین برنده قفسه سینه     4- شکمی

ج- موج p در الکتروکاردیوگرام معرف فعالیت الکتریکی کدام قسمت است؟        1- دهلیز چپ و راست     2- قسمت راست قلب     3- قسمت چپ قلب        4- بطن چپ و راست

د- کدامیک از ملکولهای زیر در نفرونها بصورت جذب فعال مجددا"  باز جذب میشود؟        1- اوره    2- یون پتاسیم        3- گلوکز              4- یون هیدروژن

ه- در کدام بخش سارکومر فقط رشته های قطور وجود دارد؟

 1- تیره             2- روشن              3- صفحه هنسن       4- نوار Z

3- جملات زیر را با کلمات مناسب کامل نمایید:  75/1

الف-  اجزای اصلی غشاهای سلولی ملکولهای …………..هستند.

ب-  پارانشیم فتوسنتز کننده ……………..نام دارد.

ج-  اریتروپویتین در شرایط …………..افزایش یافته و بر اندام………….اثر می کند.

د-  سمی بودن اوریک اسید بسیار …………از اوره و آمونیاک است.

ه-  سیتوپلاسم معمولی سلول ماهیچه ای…………..نام دارد.

و- آخرین انشعابات سیستم تنفس نایی به ………… منتهی میشود. 

4-  برای هر یک از آنزیمهای نامبرده یک کاربرد صنعتی بنویسید.  5/

الف- سلولاز                         ب- آمیلاز

5- دو تفاوت تراکئید با عناصر آوندی چیست؟ 5/0

6- الف- جذب مواد غذایی در چه قسمتی از لوله گوارش ملخ انجام می گیرد؟ 75/0

 ب- نقش روده ملخ چیست؟

7- نوع تنفس را در هر یک از جانداران زیر بنویسید: 1

الف- کرم خاکی              ب- زنبور            ج- غاز وحشی      د- کوسه ماهی8- عوامل موثر در تبادل مواد در مویرگها را شرح دهید. 1

9- الف- اجزای بافت گرهی قلب را نام ببرید؟ 1     

ب- کدام بخش از آن محل زایش تحریکات طبیعی قلب است؟

10- چگونگی روند انعقاد خون را شرح دهید.  1

11- آزمایشی را طراحی نمایید که نشان می دهد در هوای سرد ادرار بیشتری تولید میشود؟ 1

12- انقباض ایزومتریک و ایزوتونیک را با ذکر مثالی از هر کدام شرح دهید. 1

13-  الف- دو کار مهم شبکه آندوپلاسمی زبر کدامند؟ 1   

 ب- دو فایده غشاهای درون سلولی کدامند؟

14- طرز قرار گرفتن انواع بافت استخوانی را در استخوانهای دراز و پهن بنویسید. 1

15-  برای هر یک از حرکتهای گیاهی زیر مثالی بنویسید. 1

الف- حرکت غیر فعال  ب- حرکت گرایشی ج- حرکت بساوش تنجید- حرکت تاکتیکی

16- شکل مقابل یک نفرون را نشان میدهد. بخشهای خواسته شده را نام گذاری کنید.1

17- الف- تعریق و تعرق را در گیاهان تعریف کرده و مشخص نمایید که هر یک توسط کدام روزنه ها انجام میشود؟ 5/1 ب- دو سازش گیاهان اقلیم خشک و سرد و یا گرم برای کاهش تعرق چیست؟

18- اصطلاحات زیر را تعریف کنید:  2  الف- کاردیا           ب- ظرفیت حیاتی               ج- سیستول             د-هماتوکریت 

کره آسمان
از زمین ، صورتهای فلکی چنین به نظر می‌رسند که به داخل کره‌ای تو خالی معروف به کره آسمان چسبیده‌اند. ظاهراً این کره هر 24 ساعت یکبار در مسیری شرقی _ غربی به دور زمین می‌گردد. شبکه‌ای از خطوط معروف به بعد و میل به اختر شناسان کمک می‌کند تا محل ستارگان کره آسمان را بیابند و نقشه‌های ستارگان ، تصویر کره‌ای فرضی بر روی صفحه‌ای تخت هستند.

ستاره قطبی و دبها
آنهایی که در نیمکره شمالی زندگی می‌کنند، می‌توانند به قطب شمال کره آسمان بنگرند. ستاره قطبی به این قطب بسیار نزدیک است. بر خلاف سایر ستارگان ، به نظر نمی‌آید که با گردش زمین به دور محورش ، ستاره قطبی در آسمان حرکت کند. صور فلکی پیرامون ستاره قطبی عبارتند از دب اکبر (خرس بزرگ) و دب اصغر(خرس کوچک).

ستاره قطبی همواره این چنین در مجاورت قطب شمال سماوی قرار نداشته و همیشه نیز چنین باقی نخواهد ماند. چون زمین اندکی در محورش تکان می‌خورد، قطب شمال همیشه به نقطه‌ای ثابت در کره آسمان اشاره نمی‌کند. در عوض در طی 25800 سال ، بخش شمالی محور زمین دایره کوچکی را در نیمه شمالی کره آسمان بجای می‌گذارد. ستارگانی که به این دایره نزدیکترند، به نوبت قطب شمال کره آسمان را نشان می‌دهند.

 صلیب جنوبی
ساکنان نیمکره جنوبی کره آسمان بنگرند. هیچ ستاره درخشانی مجاور این قطب نیست، اما صورت فلکی صلیب جنوبی نشانه‌ای برای یافتن آن است. اگر چه صلیب جنوبی از تمام صور فلکی کوچکتر است، اما در زمینه روشن کهکشان راه شیری جنوبی ، یافتن آن آسان است. با گذشت زمان، نقطه‌ای از کره آسمان که محور چرخش زمین رو به آن است، تغییر مکان می‌دهد. در طی سالها این تغییر تنها به اندازه عرض ظاهری ماه است، ولی در خلال قرنها ، این جابجایی شدید است. مثلاً اگر شهرهای نیمکره شمالی نظیر ونکوور یا لندن در 3 هزار سال قبل از میلاد وجود داشتند، ساکنانشان می‌توانستند صورت فلکی صلیب جنوبی را ببیند.

منطقة البروج
چنین به نظر می‌رسد که همزمان با گردش زمین به دور خورشید، خورشید در مقابل زمینه متغیری از ستارگان حرکت می‌کند. مسیر سالیانه خورشید به دایرة البروج و پهنه‌ای از آسمان که با زاویه تقریبی 9 درجه از طرفین آن گسترده می شود، به منطقه البروج معروف است. تمدنهای باستانی برای اندازه گیری زمان، منطقه البروج را به 12 صورت فلکی تقسیم کردند ولی اکنون صورت فلکی دیگری به نام حوا به این باریکه آسمان افزوده شده است.

صور فلکی مهم
برخی از 88 صور فلکی از سایری معروفتند، و طرحهایی دارند که فوراً تشخیص داده می‌شوند. این طرحها همچون نشانه به ستاره شناسان در یافتن آنها در آسمان شبانه کمک می‌کنند. بهترین نمونه ، جبار (شکارچی) ، از درخشنانترین صور فلکی آسمان است. صورت فلکی معروف دیگر دب اکبر (خرس بزرگ) است . دب اکبر شامل هفت ستاره درخشان است که برای مدتهای طولانی علاوه بر ستاره شناسی ، در دریانوردی نیز راهنمای مفیدی بوده‌اند.

نمونه سوال۱

1- چهار گروه از گروه های اصلی پروتئین ها را نام ببرید.

2- چهار راه انتقال مواد بین سلول و محیط خارج سلولی را بنویسید.

3- الف) دو نوع سلول اسکلرانشیمی که در گیاهان یافت می شوند کدامند؟     ب) دو مورد از وظایف بافت چربی در بدن را بنویسید.

4- مراحل اصلی تغذیه و گوارش را در جانوران نام ببرید.

5- آنزیم های شیره ی معده چه نام دارند و چه عملی انجام می دهند؟ (دومورد)

6- محل هر یک را بنویسید: کبد – دوازدهه – روده ی کور – پیلور

7- نوع تنفس را در جانوران ذکر شده بنویسید: کرم خاکی -  ماهی – ملخ – غاز وحشی

8-  الف) در شخصی حجم تنفسی 6000 میلی لیتر در دقیقه و سرعت تنفس 40 بار در دقیقه است، مقدار هوای جاری در این شخص را محاسبه کنید.        ب) تنفس سلولی و فتوسنتز هر یک در کدام اندامک سلولی انجام می پذیرد؟

9- تفاوت گردش خون باز با بسته را با ذکر مثالی برای هر یک بنویسید.

10- ابتدا و انتهای هر یک از دو گردش خون کوچک و بزرگ در آدمی چه حفره ای از قلب است؟

11- لایه های مختلف دیواره ی قلب را نام ببرید. مهم ترین ویژگی ماهیچه ی قلب چیست؟

12- چه عواملی در بازگشت خون از سیاهرگ ها به قلب موثرند؟ ( چهار مورد)13- انواع گرانولوسیت ها را نام برده و بنویسید کدام یک در عفونت های انگلی افزایش می یابد؟

14- از عوامل موثر در تعرق چهار مورد را نام ببرید.1

15- با استفاده از کاغذ کلرید کبالت آزمایشی طراحی کنید که نشان دهد تعداد روزنه ها در سطح زیرین برگ یک گیاه  بیش تر از سطح بالایی آن است.

16- الف) کلیه ها چگونه PH محیط داخلی را ثابت نگه می دارند؟         ب) نقش بادکنک شنا در ماهی و نقش بالک در پرنده چیست؟

17- تفاوت مفصل گوی و کاسه ای با لولایی را همراه با ذکر مثالی برای هر یک بنویسید.

18- چهار مورد از مزایای ورزش را نام ببرید.

19- الف) تفاوت حرکت خودبخودی با القایی چیست ؟         ب) اگر مخروط باز شده ی کاج را داخل آب قرار دهیم چه می شود؟ این حرکت از چه نوعی است؟ 

20- قسمت های مشخص شده در شکل را نام گذاری کنید.( شکل نفرون رسم شده بوده است.)